Τρίτη 16 Αυγούστου 2016

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΒΟΥΡΔΟΥΝΗ "ΟΙ ΕΛΑΙΩΝΕΣ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ", εκδ. Κέδρος 2016

Ο τίτλος του, αν μη τι άλλο ελκυστικός, κινεί την περιέργεια.....η περιγραφή στο οπισθόφυλλο ενδιαφέρουσα.....το πρώτο μυθιστόρημα της Ιφιγένειας Βουρδούνη, αφηγείται την (μία όχι και τόσο συνηθισμένη) ιστορία μίας ελληνικής οικογένειας, εγκατεστημένης στην Κέρκυρα, κατά τη διάρκεια της ξενικής κατοχής.....δεν περιορίζεται όμως στην εξιστόρηση, στο (αρχικά) ιταλοκρατούμενο και εν συνεχεία γερμανοκρατούμενο νησί, αλλά ξεκινά από την Κέρκυρα, επεκτείνεται στην Αθήνα, στην Ευρυτανία, στο Δίστομο, στο Βερολίνο, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, και πλησιάζοντας στο τέλος, καταλήγει πάλι στην αρχή .....Η αφήγηση μέσα από τις αναμνήσεις του Αργύρη, του μικρότερου γιου της οικογένειας, καταλαμβάνει το χρονικό διάστημα πέντε ετών, χωρίς η συγγραφέας να παραλείπει σημαντικά ιστορικά γεγονότα, τα οποία όμως χάρη στη σωστή χρήση του μέτρου για την παράθεσή τους, δεν "βαρύνουν" την πλοκή, απλά "προσθέτουν" το κάθε ένα με το δικό του τρόπο, στοιχεία αναγκαία για την διαμόρφωση και εξέλιξη των χαρακτήρων. 
Ομολογώ ότι θα επιθυμούσα λίγο πιο ενδελεχή ανάλυση της προσωπικότητας του Αρη, ο οποίος αναδεικνύεται από την αρχή έως το τέλος, εκείνο το πρόσωπο που μοιραία, καταλυτικά και δραματικά επηρεάζει τις ζωές όλων, από τους γονείς έως και τα αδέλφια του, οι οποίοι, εκτός του άχθους του πολέμου, και όλων των αρνητικών συναισθημάτων που αναπόφευκτα προκαλεί, αντιμετωπίζουν αθέλητα ή ανέχονται ηθελημένα (είναι ιδιαίτερα έντονη η αντίθεση ανάμεσα σε αυτούς τους δύο τρόπους "αντιμετώπισης" σε όλο το βιβλίο και δεν θα αναφέρω τίποτε παραπάνω για αυτό), την απέχθειά του, την οργή του και την εκδικητική του διάθεση. 
Ωστόσο, η άψογη διείσδυση στη συναισθηματική κατάσταση των χαρακτήρων της (με την ...μικρή επιφύλαξη που ανέφερα, και σε κάθε περίπτωση είναι υποκειμενική), είναι εκείνο το στοιχείο που χαρακτηρίζει επιτυχώς τη συγγραφική γραφή, αφού με επάρκεια αποδίδονται οι σκέψεις, οι προβληματισμοί, τα διλήμματα, οι αγωνίες, οι προσδοκίες και οι ψυχολογικές μεταπτώσεις των ηρώων, παράλληλα με όσα αισθήματα βιώνουν από την αρχή ως το τέλος....
...όπως, τον φόβο, την αγωνία, τον πόνο, την απόγνωση, την οργή, την πίκρα, το αίσθημα της απόρριψης, την αγάπη, το πάθος, το φθόνο, το μίσος ....
Ο τίτλος του βιβλίου, αποδεικνύεται εν τέλει συμβολικός, κατά τη δική μου ερμηνεία πάντα....τονίζει την αντίστιξη ανάμεσα στην ηρεμία και στην ψυχική γαλήνη των ειρηνικών καιρών, και των απλών πραγμάτων που έχουμε την τύχη να χαιρόμαστε, απερίσπαστοι από ερωτήματα για τη θνητότητα και το εφήμερο της ανθρώπινης ύπαρξης, και της αγριότητας του πολέμου, πολύ περισσότερο, όταν εξαιτίας του ο άνθρωπος καθίσταται έρμαιο καταστάσεων που δεν μπορεί να ελέγξει και να επηρεάσει και αισθάνεται ευάλωτος, ανασφαλής, και αδύναμος να αντιδράσει, είτε λόγω των συνθηκών είτε λόγω ιδιοσυγκρασίας. 
Πλησιάζοντας μάλιστα προς το τέλος του βιβλίου, όπου σε μία παράγραφο εμπεριέχεται η φράση "ελαιώνες του Βερολίνου", καταλήγω να πω, ότι εκτός από συμβολικός είναι και επιτυχής τίτλος, πολύ περισσότερο που συνδυάζεται με την αμείωτη κορύφωση του ενδιαφέροντος αναφορικά με την εξέλιξη της ιστορίας, την οποία σε καμία περίπτωση δεν θα χαρακτήριζα εύλογη ή αναμενόμενη.  
Το τέλος του βιβλίου είναι γλυκόπικρο, θα έλεγα, δεν είναι αμιγώς ούτε ευχάριστο αλλά ούτε και δυσάρεστο (μία μονομερής, θα έλεγα, ολοκλήρωση της πλοκής μάλλον θα με ξένιζε), θα το χαρακτήριζα μάλλον ταιριαστό και ανάλογο της δραματικότητας της ιστορίας που διάβασα. 
Για πρώτη συγγραφική εμφάνιση, οι "Ελαιώνες του Βερολίνου", με βεβαιότητα ανταποκρίθηκαν στις δικές μου αναγνωστικές προσδοκίες, και αποτελεί μία ενδιαφέρουσα πρόταση κοινωνικής και ιστορικής μυθιστορίας. 
           

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου